Các con yêu dấu của cha, nguyện xin Chúa Giêsu chăm sóc, giữ gìn các con!
Cha viết thư này cho các con vào giữa Tuần Thánh. Cha ngước nhìn lên Mẹ chúng ta và nài xin Mẹ cho Năm Thánh Mẫu mà chúng ta đang cử hành để vinh danh Mẹ sẽ thúc đẩy chúng ta “đắm mình” vào khung cảnh Chúa chúng ta chịu thương khó, tử nạn và phục sinh, trong Tuần Thánh đang đến này.
Vào ngày 28 tháng 3, chúng ta kỷ niệm 90 năm ngày Thánh Josemaria thụ phong Linh mục; và ngày mai, thứ Năm Tuần Thánh, phụng vụ cử hành việc Chúa lập bí tích Thánh Thể và chức Linh mục tại phòng Tiệc ly ở Giêrusalem. Sau đó, Đêm Canh thức Phục Sinh sẽ thuật lại cho chúng ta về chiến thắng khải hoàn của Đức Kitô trên tội lỗi và sự chết và, trong Người, là chiến thắng của những người, nhờ bí tích Thánh Tẩy, đã được kết hiệp vào cuộc Tử Nạn và Phục Sinh của Người.
Hội Thánh cử hành các bí tích khai tâm Kitô giáo – Thánh Tẩy, Thêm Sức và Thánh Thể – trong khung cảnh của Đêm Vọng Phục Sinh. Hầu hết chúng ta đã lãnh nhận các bí tích này khi còn bé, theo tập tục xa xưa bắt nguồn từ giáo huấn Tin Mừng. Và trong Đêm Vọng Phục Sinh huy hoàng, chúng ta được mời gọi lặp lại những lời cam kết, mà nhân danh chúng ta, cha mẹ và người đỡ đầu, hoặc chính chúng ta, đã tuyên xưng khi lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy.
Theo cách thức cha đang thực hành trong những ngày tháng này của năm Thánh Mẫu, cha muốn giờ đây chúng ta cùng suy gẫm về tầm quan trọng của các bí tích khai tâm trong đời sống của các gia đình Kitô giáo. Chúng ta hãy tạ ơn Ba Ngôi Cực Thánh mỗi ngày vì những mầu nhiệm cứu độ ấy đã giúp ta có thể tham dự vào kho tàng linh thiêng.
Tất cả chúng ta đều có thể và phải cộng tác vào việc phúc âm hóa gia đình, theo cách thức phù hợp nhất với hoàn cảnh cá nhân của mỗi người. Suy tư của cha đang hướng đến những người làm việc nơi các trường học, công hoặc tư, tiếp xúc trực tiếp với các bậc cha mẹ, với các bạn trẻ trong các lớp học, và với các giáo viên, những người cùng chia sẻ trách nhiệm giáo dục với họ. Cha muốn nhắc các con rằng công việc của các con rất quan trọng và không nên chỉ giới hạn trong việc truyền đạt một khối lượng kiến thức cụ thể để trang bị cho học sinh bước vào tương lai. Hãy quan tâm (cha biết các con đã làm) nuôi dưỡng một nền giáo dục toàn diện cho trẻ em và thanh thiếu niên – về nhân bản, thiêng liêng, tôn giáo – thật toàn diện theo cách thức giáo dục Kitô giáo.
Trước hết, các bậc làm cha mẹ đóng một vai trò chính yếu ở đây, kế đến, theo một cách nào đó, là các thành viên khác trong gia đình: anh chị em, ông bà, v.v. Chính cha mẹ, hoặc những người đảm nhận vai trò này, là những người chịu trách nhiệm chính yếu trong việc giáo dục con cái.
Nói về các thành viên khác trong gia đình, Đức Thánh Cha nói: “Các con, trẻ em và những người trẻ, là hoa trái trên cái cây gia đình: các con sẽ là những trái tốt khi cái cây có những chiếc rễ – là ông bà các con – cắm sâu vào lòng đất, và có thân cây – là cha mẹ các con – vững chắc. Đức Giêsu nói cây tốt thì sinh trái tốt, còn cây xấu thì sinh trái xấu (x. Mt 7,17). Gia đình nhân loại vĩ đại giống như một khu rừng, ở đó các cây tốt sẽ đoàn kết, hiệp thông, tin tưởng, tương trợ, bảo vệ lẫn nhau, trong vui tươi và thắm tình bằng hữu. Sự hiện diện của những gia đình lớn là niềm hy vọng cho xã hội. Và đó là lý do tại sao sự hiện diện của ông bà rất quan trọng: đó là sự hiện diện quý giá về mặt giúp đỡ thiết thực, và nhất là việc ông bà góp phần vào việc giáo dục các cháu. Ông bà lưu giữ trong mình những giá trị của dân tộc, của gia đình, và giúp các bậc cha mẹ thông truyền các giá trị ấy cho con cháu.” [1] Cha xin nhấn mạnh đến các đôi vợ chồng mà Thiên Chúa không ban cho con cái, họ vẫn đóng một vai trò quan trọng và phong phú trong việc giáo dục Kitô giáo cho các gia đình khác.
Thật tuyệt vời khi những bậc cha mẹ tốt lành nghiêm túc thi hành sứ vụ này! Như vậy, nhu cầu trước tiên phải kể đến là cha mẹ và con cái phải hiện diện trong gia đình, vì mái nhà có thể và phải là “phòng chờ” của Thiên đàng và là trường học của đức bác ái, vì niềm vui và nỗi buồn của mỗi người cũng là niềm vui và nỗi buồn của những thành viên khác trong gia đình.
Thánh Josemaria đã để lại cho chúng ta những giáo huấn rất rõ ràng về điều này, đó cũng là kết quả của những trải nghiệm của bản thân Ngài. Một dịp nọ, nhớ lại cách Chúa đã chuẩn bị Ngài cho sứ vụ sáng lập Opus Dei, Ngài nói: “Chúa đã cho cha được sinh ra trong một gia đình Công giáo, như hầu hết mọi người ở nước cha, có cha mẹ gương mẫu trong đời sống đức tin hằng ngày, và các ngài cũng là người đã cho cha được hoàn toàn tự do ngay từ khi cha còn là cậu thiếu niên tuy vẫn giám sát cha cách cẩn thận. Các ngài đã cố gắng cho cha hưởng một nền giáo dục Kitô giáo mà cha nhận được từ các ngài ở nhà nhiều hơn ở trường học, mặc dù từ lúc lên ba tuổi, cha đã được đi học tại trường do các nữ tu điều hành, và đến năm lên bảy thì được theo học tại trường do các linh mục quản lý.” [2]
Tại nhà của ông bà, Cha Thánh đã học cách sống đời Kitô hữu đích thực, phù hợp với các giai đoạn phát triển của lứa tuổi. Vào cuối đời, Ngài hằng tạ ơn Chúa cách sâu sắc khi nhớ lại các biến cố lớn nhỏ, từ thời thơ ấu đến lúc trưởng thành. Từ hoàn cảnh riêng của mình, và từ những kinh nghiệm mục vụ phong phú, Ngài đã đưa ra những lời khuyên bổ ích dành cho các bậc cha mẹ trong gia đình.
Cha muốn nhấn mạnh ở đây việc Cha Thánh khẳng định tầm quan trọng của việc nêu gương sáng. “Ngay từ khi còn rất nhỏ, đứa trẻ không ngừng chứng kiến cuộc sống của cha mẹ chúng. Các con không để ý điều đó, nhưng chúng nhận xét hết cả, và đôi khi chúng nhận thấy các con đang làm gương xấu. Vì thế những gì xảy ra ở nhà đều có ảnh hưởng tốt hoặc xấu đến con cái của các con. Hãy cố gắng nêu gương sáng cho con cái, đừng che giấu lòng đạo đức của các con, hãy cư xử thẳng thắn: con cái của các con sẽ học theo, và chúng sẽ trở thành vương miện của các con khi các con bước vào tuổi trung niên và cao niên. Các con giống như một cuốn sách mở ra cho chúng.” [3]
Thật vô cùng quan trọng việc các bậc cha mẹ - bao gồm cả người cha, chứ không phải chỉ có mình người mẹ - dạy con mình những lời cầu nguyện đầu tiên. “Đừng bắt chúng đọc những kinh dài lê thê: hãy cầu nguyện ngắn gọn, nhưng đều đặn mỗi ngày. Khi chúng còn quá bé, các con hãy cầm tay chúng và giúp chúng làm dấu Thánh Giá. Đó là điều chúng sẽ không bao giờ quên. Sự nhẹ nhàng và cung kính của con, lòng đạo đức của chồng con, của cha mẹ chúng ta, luôn ghi đậm nét trong tâm hồn.” [4]
Trong một dịp khác, bằng một giọng khôi hài, Cha Thánh bảo: “Con của các con không thể đi ngủ như những chú cún con. Cha nói thế cho rõ ràng và dễ hiểu. Những chú cún con nằm cuộn ở góc nhà, và ngủ, thế thôi. Còn bọn trẻ thì không như thế. Chúng cần phải làm dấu Thánh Giá trước khi đi ngủ, và thưa vài lời với Đức Trinh Nữ Maria Rất Thánh và với Thiên Chúa, ngay cả khi tâm hồn chúng không hoàn toàn thanh sạch.” [5]
Cha Thánh thừa nhận với một niềm tự hào thiêng liêng rằng Ngài không bao giờ bỏ, dù sáng hay tối, những lời nguyện mà Ngài đã được học từ thời thơ ấu: “Chỉ vài lời thôi, ngắn gọn, sốt sắng. Cứ như thế, những kỷ niệm về cha mẹ dẫn cha đến với Chúa, đồng thời làm cha thấy rất gần gũi với các ngài, cũng như gần gũi với gia đình Nagiarét – gia đình của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh Giuse – và với cả Gia đình Thiên Quốc, là Thiên Chúa duy nhất trong Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần.” [6]
Rồi khi mấy đứa bé lớn hơn một chút, chúng có thể học các kinh nguyện khác như: Lạy Cha và Kính Mừng, lời chúc lành trước bữa ăn, tập lần chuỗi… Rồi khi chúng lớn đủ, sẽ rất tốt cho chúng khi đưa chúng đến tham dự Thánh Lễ Chúa Nhật, dù chúng chưa hiểu hết những gì diễn ra trong Thánh Lễ. Cứ như thế, hạt giống đời sống Kitô hữu, được gieo khi rửa tội, dần phát triển cách hài hòa. Rồi chúng được chuẩn bị để Rước Lễ Lầu Đầu, mà trước đó là lãnh nhận bí tích Hòa Giải như Hội Thánh khuyên dạy. [7]
Cha Thánh luôn khuyên là cho con trẻ được lãnh các bí tích sớm nhất khi đến tuổi cho phép. Hãy nghe lời khuyên Cha Thánh dành cho một bà mẹ: “Con nên đưa chúng đi xưng tội sớm, thật sớm, ngay khi chúng đến tuổi khôn. Và nếu con có thể giúp chúng dọn mình thì hãy làm như vậy; nếu không biết cách thì đưa chúng đến gặp vị linh mục nào con tin tưởng. Ai nói việc đó làm chúng sợ hãi là không đúng! Việc ấy chẳng làm tổn thương chúng! Việc ấy đã mang lại cho cha bao điều tốt lành, mẹ của cha đã dẫn cha đi xưng tội từ lúc cha mới sáu tuổi.” [8]
Ngày 23 tháng 4 chúng ta sẽ cử hành một ngày kỷ niệm khác của Thánh Josemaria: ngày Cha Thánh Rước Lễ Lần Đầu; đó là một ngày đặc biệt thích hợp để cám ơn Chúa Giêsu, vì giây phút Người ngự đến cách bí tích, lần đầu tiên, trong tâm hồn Cha Thánh, cũng như trong tâm hồn mỗi người chúng ta.
Những suy tư trên đây hữu ích cho tất cả chúng ta: những bậc làm cha mẹ, làm thầy cô trong các trường tiểu học và trung học, cho những người đảm trách công tác đào tạo dành cho người trưởng thành của Hội, cũng như cho cả những người trẻ hơn, cùng với bạn bè mình, đang giúp các sinh hoạt của các câu lạc bộ trẻ và các hoạt động tương tự.
Cha rất biết ơn những người giảng huấn và trợ giảng đã hỗ trợ, trong tình liên đới mật thiết với các gia đình, bằng sự chuyên nghiệp và tinh thần tông đồ. Hãy ghi nhớ rằng, không có sự hợp tác của các bậc cha mẹ, không có các gương sáng nơi gia đình, thì những nỗ lực của các con, thường bao hàm cả những hy sinh lớn lao, có thể dễ đi đến con số không. Vì vậy, cha không ngừng nhắc các con hãy mời quý phụ huynh đến tham gia các hoạt động của câu lạc bộ và nhờ họ hỗ trợ trong các nỗ lực của nhà trường. Hãy nhắc họ rằng họ cần phải hết sức nghiêm túc thi hành trách nhiệm giáo dục con cái, phải dành thời gian cách quảng đại, hỗ trợ vật chất, và có các sáng kiến trong công việc tuyệt vời là chuẩn bị những công dân gương mẫu và những Kitô hữu tốt lành, trong việc “mở rộng” gia đình ra phạm vi lớn hơn là trường học và các câu lạc bộ thanh thiếu niên.
Tháng trước, cha có chuyến viếng thăm Mẹ Rất Thánh tại linh địa Fatima. Hết thảy các con hiện diện trong lời cầu nguyện của cha; Chúa chúng ta cũng đã ban cho cha niềm vui gặp gỡ các nhóm con cái ở Bồ Đào Nha: nam và nữ, già và trẻ, các linh mục và giáo dân. Xin hãy tiếp tục kết hiệp mật thiết với cha trong các ý nguyện, đặc biệt vào ngày 20 sắp tới, kỷ niệm ngày cha được bổ nhiệm vào cương vị Giám quản Opus Dei. Xin cũng hãy gia tăng cầu nguyện cho Đức Thánh Cha và các cộng sự của Ngài.
Trước khi kết thúc, cha tha thiết xin các con hãy sốt sắng tham dự các nghi thức phụng vụ trong Tuần Thánh và cả sau đó trong mùa Phục Sinh. Hãy khuyến khích bạn bè, họ hàng và đồng nghiệp kín múc thật nhiều hoa trái trong những ngày linh thánh này. Và chúng ta hãy nỗ lực lấp đầy các khu phố và các mái ấm của chúng ta bằng những lời tạ ơn, đền tạ, bằng việc rước lễ thiêng liêng, để bày tỏ với Chúa chúng ta và Mẹ Rất Thánh của Người lòng cảm mến sâu xa nhất của chúng ta.
Với hết lòng trìu mến, cha chúc lành cho các con.
Cha của các on,
+ Javier
Rôma, 1 tháng 4 năm 2015
[1] Đức Thánh Cha Phanxicô, Bài nói chuyện với Hội Quốc gia Ý các Gia đình đông con, 28/12/2014.
[2] Thánh Josemaría, Ghi chép từ một buổi suy niệm, 14/02/1964.
[3] Thánh Josemaría, Ghi chép từ một họp mặt gia đình, 12/11/1972.
[4] Thánh Josemaría, Ghi chép từ một họp mặt gia đình, 04/06/1974.
[5] Thánh Josemaría, Ghi chép từ một họp mặt gia đình, 18/10/1972.
[6] Thánh Josemaría, Ghi chép từ một họp mặt gia đình, 28/10/1972.
[7] Xem Giáo lý Hội Thánh Công giáo, số 1457.
[8] Thánh Josemaría, Ghi chép từ một họp mặt gia đình, 14/07/1974.